Ζούμε στην εποχή που τα social media έχουν γίνει μέρος της καθημερινότητας μας ! ΟΙ περισσότεροι από εμάς, με το που ανοίξουμε τα μάτια μας, θα τσεκάρουμε το κινητό μας, τις ειδοποιήσεις στο Facebook , τα likes στο Instagram, και γενικότερα θα σπαταλήσουμε αρκετή ώρα μιλώντας, σχολιάζοντας , κάνοντας like.
Σήμερα θα ήθελα να μείνετε μαζί μου μέχρι το τέλος και να σκεφτείτε τι από τα παρακάτω μπορεί να σας συμβαίνει ή τι σας έχει συμβεί στο παρελθόν!
Στο τέλος του κειμένου, θα καταλάβετε ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μας επηρεάζουν πολύ περισσότερο απ’όσο πιστεύουμε!
Αρχικά, μια μικρή έκθεση στα social media μπορεί να κάνει τη μνήμη μας ισχυρότερη ! Έρευνες αποδυκνύουν ότι μια μικρή έκθεση μπορεί να μας βοηθήσει να θυμόμαστε περισσότερα πράγματα, κυρίως σε δημοσιύεσεις που έχουν γίνει on line για παράδειγμα κάποιο Story στο instagram!
Βέβαια η μεγάλη έκθεση στα social media μπορεί να βλάψει την ψυχική μας υγεία ! Φανερώνεται ότι με παρατεταμένη χρήση, οδηγούμαστε σε αποξένωση, αίσθημα μοναξιάς, και πολλές φορές ακόμα και κατάθλιψη. Επίσης η συνεχής χρήση μπορεί να μειώσει το αίσθημα αυτοεκτίμησης μας, αφού μια φωτογραφία που δεν έχει πάρει πολλά Like μπορεί να μας κάνει να αισθανόμαστε ότι ”δεν είμαστε αρκετοί”, ότι ”κάτι κάνουμε λάθος”, ότι η ”ληψη μπορεί να ήταν καλύτερη” και πολλά ακόμα!
Τα παραπάνω έχουν να κάνουν με το σύστημα επιβράβευσης του εγκεφάλου που ενεργοποποιείται και θα συζητηθεί παρακάτω! Τα social media μπορούν να οδηγήσουν σε διάσπαση της προσοχής. Είναι γνωστό, ότι όσο πιο πολύ ώρα κάθεσαι στο κινητό τόσο πιο δύσκολο είναι να ξεκολλήσεις. Μελέτες δείχνουν ότι χρήστες οι οποίοι χρησιμοποιούν για πολύ ώρα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δυσκολεύονται περισσότερο να αλλάξουν γρήγορα καθημερινές δραστηριότητες, καθώς η εναλλαγή τους δυσκολεύει περισσότερο! Δεν μπορούν να είναι αυτό που λέμε Multi Tasking!
Εκτός από την διάσπαση προσοχής, η παρατεταμένη χρήση των social media μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα ύπνου! Οι χρήστες οι οποίοι σκρολάρουν μέχρι αργά το πρωί, δυσκολεύονται να κοιμηθούν αφού το έντονο φως απο τη συσκευή (Κινητό , Λαπτοπ, Τάμπλετ) επηρεάζει την παραγωγή μελανίνης στον οργανισμό, μη αφήνοντας τον να καταλάβει ότι είναι νύχτα , και αυτό έχει ως αποτέλεσμα την διατάραξη του κιρκαδικού ρυθμού. Ο κιρκαδικός ρυθμός είναι στην ουσία το βιολογικό μας ρολόι. Οι ώρες με ακόμα πιο απλά λόγια που ξυπνάμε και κοιμόμαστε.
Κάτι πολύ σημαντικό το οποίο φαίνεται να μας επηρεάζουν τα social media είναι η ανάπτυξη προσοπικής άποψης και κριτικής ικανότητας. Φανερώνεται ότι οι χρήστες είναι πιο εύκολο να πατήσουν like σε φωτογραφίες οι οποίες έχουν ήδη πολλά like (χωρίς να σημαίνει ότι είναι μια καλη φωτογραφία, για παράδειγμα χορηγούμενη διαφήμιση) και επίσης λόγω της πολυφωνίας που επικρατεί στο διαδύκτυο, οι χρήστες τείνουν να συμφωνούν και στο τέλος να ασπάζονται την πιο αποδεκτή άποψη από το κοινό, άσχετα αν ενδόμιχα πιστεύουν σε αυτό ή όχι !
Τα περισσότερα από τα παραπάνω, συμβαίνουν για έναν πολύ απλό αλλά σημαντικό ρόλο ! Ενεργοποίηση του κέντρου της επιβράβευσης του εγκεφάλου !
Όταν δεχόμαστε ένα like το σύστημα της επιβράβευσης του εγκεφάλου ενεργοποιείται. Αυτό σημαίνει ότι αισθανόμαστε ένα αίσθημα ανταμοιβής, ολοκλήρωσης, επιτυχίας λόγω μιας νευροδιαβιβαστικής ουσίας που ονομάζεται Ντοπαμίνη.
Ειδικότερα στους εφήβους, το σύστημα της ντοπαμίνης σχετίζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό με δύο χαρακτηριστικά : Την κλιμάκωση του ρίσκου και την επιθυμία αναγνώρισης από το κοινό.
Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Ότι αν πάρουμε ένα μεγάλο ρίσκο και επιβιώσουμε ο εγκέφαλος μας θα μας ανταμείψει με ντοπαμίνη (για παράδειγμα κάνω που με τρομάζει και επιβιώνω όπως αναρρήχηση ή ελεύθερη πτώση με αλεξίπτωτο ). Από την άλλη, όσο πιο μεγάλη είναι η απήχηση που έχουμε στους άλλους (Π.χ. Περισσότερα likes ) Τόσο περισσότερο θα μας ανταμείψει ο εγκέφαλος μας με ντοπαμίνη !
Κλείνοντας θα σας κάνω μια ερώτηση.
Έχετε ακούσει το κινητό σας να δονείται , αλλά όταν το κοιτάξατε δεν υπήρχε καμία ειδοποίηση;
Αν η απάντηση είναι όχι, έχει καλώς.
Αν η απάντηση είναι ναι, τότε ίσως να πάσχετε από το Phantom Vibration Syndrome . Το κινητό σας δεν δονείται, αλλά εσείς πιστεύεται ότι δονείται . Μια καλή ένδειξη να αρχίζετε να ελαττώνετε την χρήση social media !
Τα social media αποτελούν ένα αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας μας. Δεν πρέπει να φυλακιζόμαστε όμως μέσα σε αυτά. Επηρεάζουν τον εγκέφαλο και τη συμπεριφορά μας περισσότερο από όσο πιστεύουμε!
Σας ευχαριστώ για τον χρόνο σας !
Κουμέντος Γεώργιος, ΡΤ